TTVN qua các thời kì

Trước làn sóng truyện tranh nước ngoài ồ ạt đổ vào Việt Nam khoảng hơn 15 năm trở lại đây, không ít các bạn trẻ lớn lên say mê quá, rồi thần tượng hóa nhân vật truyện tranh nước ngoài, rồi lớn tiếng bảo rằng Việt Nam ta làm gì có truyện tranh, mà nếu có thì cũng chỉ là đồ bỏ, giáo dục tầm thường, vô vị và chán phèo, chỉ có truyện tranh nước ngoài là nhất.

Nói như thế chẳng phải là vơ đũa cả nắm đâu, vì cũng vẫn có một số bạn trẻ băn khoăn với hiện tượng này, muốn tìm hiểu truyện tranh Việt Nam qua các thời kỳ như thế nào để căn cứ vào đó mà tạo nên tiền đề cho truyện tranh Việt có chỗ đứng trong thị trường, thậm chí có bạn đang theo học Tiến sĩ ở nước ngoài viết thư về hỏi tôi cho công trình nghiên cứu của họ, có cả người nước ngoài cũng viết thư thắc mắc hỏi tôi nguyên cớ vì bị cấm đoán hay sao mà truyện tranh Việt Nam chúng ta không ngóc đầu lên nổi. Câu trả lời tôi xin dành cho các nhà quản lý văn hóa và hoạch định chính sách về xuất bản, riêng trong bài này, tôi chỉ xin điểm qua đôi chút truyện tranh Việt Nam qua các thời kỳ theo như những gì tôi biết và chứng kiến mà thôi.

Thời Pháp thuộc, lúc đó tôi chưa sinh ra nên tất nhiên là tôi chẳng biết truyện tranh là cái mô tê gì rồi, nhưng theo những gì ba tôi lúc sinh tiền kể lại thì hồi ấy vẫn có một số truyện tranh minh họa lại truyện ngụ ngôn của La Fontaine mà thôi, chứ chưa hề có nền truyện tranh thực sự, nghĩa là chưa có sáng tác kịch bản, phân cảnh, vẽ truyện và xuất bản thành truyện tranh bán ngoài thị trường.

Đến năm 1954 chia đôi đất nước, theo những gì tôi biết thì tại miền Bắc trong suốt 20 năm ấy hầu như chẳng hề có truyện tranh, vì công nghiệp xuất bản và phát hành tất cả đều do Nhà Nước bao cấp nên chỉ có một số tranh minh họa cho truyện của các họa sĩ Thy Ngọc, Trương Qua… mà thôi. Tất nhiên đây chỉ là những gì tôi biết với đầu óc còn non nớt và thiếu sót của riêng tôi, chứ sự thật thì cần có sự nghiên cứu của các nhà chuyên môn mới rõ ràng hơn.

Riêng tại miền Nam, chế độ của các nhà cầm quyền Ngô Đình Diệm hoặc Nguyễn Văn Thiệu không ảnh hưởng gì đến sự phát triển truyện tranh, vì truyện tranh ở miền Nam hoàn toàn không liên quan đến chính trị, nó chỉ thuần giáo dục lịch sử, giáo dục kỹ năng, giải trí và mê tín dị đoan, tạm thời chia thành bốn nhóm như thế theo như những gì tôi biết và tôi đã kinh qua. Phải công tâm mà nói rằng, truyện tranh ở miền Nam phát triển rất mạnh và có chỗ đứng rất vững vàng, không hề thua kém truyện Hồng Kông hoặc Nhật Bản tí nào.

Đơn cử như vào cuối thập niên 50, đầu thập niên 60, nghĩa là sau khi chia đôi đất nước được vài năm, trẻ em đã bắt đầu làm quen với rất nhiều thể loại truyện tranh lịch sử như Hai Bà Trưng, Ngô Quyền, Dương Diên Nghệ, Kiều Công Tiễn, Nguyễn Trãi, Nguyễn Phi Khanh, Hoàng Diệu tử tiết ở Thành Hà Nội v.v… lối vẽ của họa sĩ rất sinh động mà gần nửa thế kỷ qua rồi tôi vẫn còn in trong trí. Nếu tôi nhớ không lầm thì họa sĩ hồi ấy là Chinh Phong, Paulus? và một người ký tên là Tòng thì phải? Song song với thời kỳ này còn có thêm truyện Tarzan can lại truyện nước ngoài nữa.

Trong thập niên 60, ngoài mảng truyện giáo dục lịch sử như tôi đã nói ở trên, còn có thêm mảng giáo dục kỹ năng gồm những truyện phiêu lưu, trinh thám do Họa sĩ Vivi Võ Hùng Kiệt vẽ trên bán nguyệt san Tuổi Hoa ra theo từng kỳ. Nét vẽ của ông thì ngày nay giới họa sĩ chúng tôi vần còn bái phục và tôn ông là bậc thầy của truyện tranh Việt Nam, nay ông vẫn còn sống tại Hoa Kỳ và sáng tác hầu hết là tranh mỹ thuật và tôn giáo. Về mảng này còn có thêm họa sĩ Hoàng Lương cũng dựa trên lối sinh hoạt hướng đạo, tạo nên những thể loại truyện tranh phiêu lưu rất hấp dẫn và bổ ích cho các bạn trẻ, học được các kỹ năng dã ngoại và ứng biến với nhiều tình thế khó khăn trong thiên nhiên.

Trong thập niên này còn phát triển hằng hà sa số thể loại truyện tranh thuộc mảng giải trí khác như Cổ tích Việt Nam với họa sĩ Lê Trung, Lê Minh xuất bản cả trăm tập chứ không phải ít, đồng thời với các loại truyện nước ngoài du nhập vào do nhóm của họa sĩ Hoàng Lương thực hiện, nhưng họa sĩ phải can lại chứ không phải photocopy như hiện nay, đơn cử như truyện phương Tây thì có Lucky Luke, Astérix, Xìtrum, Spirou & Fantasio, Batman, Superman, Lữ Hân và Phi Lục, Tintin, Tí hon thần lực… phương Đông thì có Chú Thoòng, Tiểu bụi đời, Wrestling của Hồng Kông, Astroboy của Nhật… tuy vậy, những truyện tranh do chính họa sĩ Việt Nam vẽ như Rôbô, Kinh Kong, Ác quỷ Dracula… vẫn sống được, chen chân cùng truyện nước ngoài. Cũng vào thời kỳ này, có rất nhiều truyện ma thuộc mảng mê tín dị đoan cũng phát hành song song với các thể loại trên, trong đó phải kể đến Quỷ nhập tràng, Ma lai, Con quỷ cụt giò… đọc rất vui và bán rất chạy vì không những trẻ em mà người lớn cũng mua về xem rất nhiều.

Từ năm 1972 cho đến 1975 vì chiến sự xảy ra liên miên và ác liệt nên mảng truyện tranh không còn phát triển như trước nữa, công nghệ in ấn cũng có tiến bộ hơn nên thị trường bắt đầu xuất hiện thể loại truyện màu của nước ngoài chụp lại nguyên bản như một số truyện của Spirou, Astérix… in 4 màu trên giấy trắng trông cũng rất bắt mắt. Sau ngày giải phóng thì thị trường truyện tranh hoàn toàn chấm dứt và trở lại chế độ bao cấp như ở miền Bắc trước 75, chỉ xuất bản đôi ba cuốn như Kim Đồng, Lê Văn Tám, Trần Quốc Toản… mà thôi. Mãi đến sau ngày đổi mới 1986, chính thức là từ năm 1987 trở đi, truyện tranh Việt Nam lại bắt đầu tìm được chỗ đứng trên thị trường xuất bản với một lô tên tuổi như Nguyễn Trung Tín, Văn Minh, Hoàng Tường, Đức Lâm, Nguyễn Tài, Duy Hải, Kim Mai Trúc Thanh, Lâm Quốc Trung và tôi cũng thuộc trong số này. Sau đó thì có thêm Kim Khánh, Phan Mi, Quốc Việt, Quang Toàn thêm vào đội ngũ các họa sĩ truyện tranh Việt Nam lúc bấy giờ.

Tiếc rằng phát triển chỉ được đến năm 1993 thì bắt đầu truyện tranh Nhật ùa vào với công nghệ copy in ấn phát triển nhanh, tạo nên lợi nhuận nhiều như tôi đã đề cập đến trong những bài viết trước, từ đó các họa sĩ chuyển nghề, bỏ nghề cũng nhiều, vì vậy mà cho đến ngày nay số họa sĩ còn cầm bút vẽ truyện tranh thực sự chỉ đếm trên đầu ngón tay. Nghĩ cũng thật là buồn, tuy nhiên chúng tôi vẫn kiên trì vẽ và vẽ chứ không đầu hàng số phận. Chỉ mong sao các bạn trẻ phải có ý chí tự lực phấn đấu, cố gắng đừng bắt chước ai để tạo nên một tương lai mới cho truyện tranh nước nhà, đó là điều chúng tôi vô cùng mong muốn vì dù sao bây giờ chúng tôi đã lớn tuổi, không còn sung mãn được như xưa, chỉ mong lớp trẻ ngày nay cố gắng nói ít làm nhiều thì mới mong đuổi kịp được truyện tranh nước ngoài đang thống lĩnh thị trường chúng ta hôm nay.

dái wá đọc không nổi, tóm tắt bài post đi

....Hjc...Đã nói bậy...còn nói nhiu` nua~...

dài dòng dở
Tóm lại:
truyện tranh VN chỉ có thần đồng đất việt là hay ....[còn lại cũng đc đc vd:cô tiên xanh..>"<>"<>"<]

đấy là vài dòng tâm sự của tác giả Nguyễn Hùng Lân đăng trên blog của ông !
sắp tới 2009 này NXB KĐ sẽ cho xuất bản bộ TTVN của Hùng Lân mang tên "Thằng BỜm" !

không biết có hay không

nét vẽ có vẻ "việt nam" giốg thần đồng đất việt

vậy là hàng lậu rùi